Friday, January 14, 2011

नाट्य प्रभाकराचा अस्त .

.मित्रांनो इतके दिवस खूप हलके फुलके लिहले समीक्षा लिहल्या .. काल रात्री विचारात पडलो होतो कि उद्याचे पोस्टिंग काय असावे  तोच चोवीस तास वर बातमी वाचली .. के जेष्ठ नाटककार श्री प्रभाकर पणशीकर यांनी शेवटचा अंक संपवला ...अतिशय वाईट वाटले .. आणि मी विचार केला, एका कलाकाराला त्याचा कलेच्या उपासने बद्दल दिलेली मानवंदना हीच त्यांना दिलेली श्रद्धांजली होय ..
प्रभाकर पणशीकरांच्या नाट्य क्षेत्राच्या योगदानाबद्दल आणि त्यांच्या अभिनय क्षेत्राच्या कामगिरीबद्दल काही मी लिहावे बोलावे इतका मोठा मी नक्कीच नाही पण ते गेले आणि तो मी नव्हेच , इथे गवतास भले फुटतात अशी मोजकीच त्यांची नाटके माझ्या डोळ्यासमोर अवतरली ..दोन मिनिट शांतता एका कलाकाराच्या श्रद्धांजलीसाठी न वाहता आपण त्यांच्या साठी केलेला टाळ्यांचा कडकडाट , त्यांचे संवाद जेमतेम कळूनही लहानपणी  दिलेली दाद ही आठवणे म्हणजेच खरी श्रद्धांजली होय .
मला अजूनही आठवते की फिरता रंगमंच आणि त्यातून येणारे  राध्येश्याम महाराज कप्तान परांजपे असे सिनेमा पाहिल्यासारखे वाटायचे .. इतक्या लवकर ते कपडे बदलू शकत हि असतील पण इतक्या बेमालूम पणे एखाद्या व्यक्तिरेखेत शिरायचे हेच मला नवल वाटायचे .. किंवा आता मला अचंभ वाटतो .. मला आज कळत्या वयात मी तो मी नव्हेच नाट्यगृहात पाहू शकलो नाही 
याची नेहमी चुटपूट लागते .
  • भटाला  दिली  ओसरी 
  • तो  मी  नव्हेच 
  • इथे  ओशाळला  मृत्यू 
  • अश्रूंची  झाली  फुले 
  • थ्यांक यु  मि.ग्लाड 
  • जेव्हा  गवताला  भाले  फुटतात 
या सारखी एका पेक्षा एक नाटके त्यांनी केली,  यातली मी फक्त दोन पहिली .. दोन नाटकांच्या जाहिराती पेपर मध्ये नियमित वाचल्या .

नाट्यसंस्थेसाठी नाट्यसंपदा स्थापून केलेले योगदान असो, की अविरत रसिकांच्या  टाळ्याचा बालेकिल्ला सर करत केलेल्या भूमिका असोत त्यांच्या या प्रवासाबद्दल त्यांना नेहमीच सलाम.
या पोस्ट चे शीर्षक प्रभाकराचा अस्त जरी दिला असेल तरी हा सूर्य पुन्हा आपल्या केलेल्या प्रचंड कामामुळे नेहमी तळपत राहील यात शंका मुळीच नाही .

अशा थोर व्यक्तीमुळे काम करण्याची नेहमीच प्रेरणा मिळत राहील .. त्यामुळेच मी म्हणतो .. इतका थोर मी नव्हेच ... तो मी नव्हेच 
 
जयदीप भोगले

Thursday, January 13, 2011

चला बाई जाऊ - होम मिनिस्टर पाहू

कार्यक्रम - होम मिनिस्टर जाऊ बाई जोरात
वाहिनी- झी मराठी 
वेळ- ६ वाजता मकर संक्रांति पासून 
का पाहावा - खाली वाचा 
का  पाहू नये - टी वी बंद असेल , दुरुस्तीस दिला असेल ,किंवा आपल्याच घरी शुटींग चालले असेल तेव्हा  

रसिकहो , आणि नियमित टी वी पाहणं-या माझ्या मित्रांनो,   झी मराठी ... ( आलं का पुन्हा तुमचं झी मराठी ..असे कदाचित तुम्ही म्हणत असाल ) पण काय करणार काही गोष्टींना  पर्याय नसतो 
आणि जसे  पर्याय निर्माण करावा म्हणून उगीच लोकसत्ता आणि म टा सोडून  दैनिक भम्भेरी , नसत्या उचापती असे वृत्तपत्र आपण  वाचत नाही तसेच मला, नव्हे  महाराष्ट्राच्या ब-याच टी वी दर्शकांना झी मराठीला पर्याय सापडत नाही असे माझे मत आहे .. कदाचित हे आत्यंतिक असू शकेल पण जसे एखाद्या मराठी बाईला पैठणीपेक्षा काही चांगले असू शकते असे वाटत नाही ( कदाचित असू ही शकेल ) तसे मला झी मराठी बद्दल वाटते .
असो पैठणी वरून आठवले की बांदेकर भाऊजी यांनी अवघ्या महाराष्ट्राच्या वनिता समाजाला , महिला मंडळाला पैठणी चा नजराणा दिला नवे तर रोजचा रतीब च लावला ..आता मला सांगा दुधाचा रतीब असतो तसे पैठणीचा रतीब.. काय अजब होते नाही.. याच खेळाने आता काही दिवस अल्पविराम घेतला होता  तो पुन्हा आपल्या सगळ्यांसमोर येतो आहे एका नव्या दिमाखात .. होम मिनिस्टर जाऊ बाई जोरात ...

आणि या वेळी याच्या प्रोमो मध्ये छोटे भाऊजी आहेत असे दिसते .. त्यांचे नाव आहे निलेश साबळे, निलेश साबळे महाराष्ट्राचा सुपर स्टार नंतर फु बाई फु मध्ये जाऊन आता जाऊ बाई जोरात म्हणतो आहे .. मी म्हणलो जाऊ हां जाऊ  ..

साडे माडे तीन .. हो शो साडे माडे तीन करत लवकर कटला .. त्यानंतर असले नंबरी कार्यक्रम येऊ लागतात की काय अशी भीती वाटली होती पण परवाच संध्याकाळी प्रोमो पाहिला आणि हायसे वाटले. आता होम मिनिस्टर आधी साडे सहा ला यायचा आता सहा वाजता येणार आहे एवढेच .. आता करमणूक आणि पैठणी यासाठी अर्धा तासाची तडजोड महिलांनी नक्कीच शक्य आहे .. 
भाजी आधी चिरायची किंवा त्याचे मोठे तुकडे करून लवकर चिरायची इतकीच तडजोड आहे ..  

होम मिनिस्टर हा कार्यक्रम हलका फुलका, आगळा वेगळा आहे हे काही वेगळे सांगायची गरज नाही .. त्यातील महिला वर्गाची घेतलेली फिरकी .. त्यांनी घेतलेले नाव ( ते घेतले की मला पु लं च्या असा मी असामी मधील हिंद मातेचा उखाणा आठवतो आणि हसू येते ) एकदा एका बाईने याच कार्यक्रमात पाच पांडवांची नावे सांगा म्हंटल्यावर .. कौरव अशी सुरवात केली होती..

अशी प्रासंगिक विनोदची फोडणी , भाउजीनी घेतलेली फिरकी , त्यामधले निरर्थक वाटणारे पण तितकेच क्रियेटीव्ह  खेळ , नातेवायीकांचा घोळका अशा कितीतरी गोष्टी या शो ला मालिकांपेक्षा लज्जतदार बनवतात .
( महिला वर्गाला मालीकापेक्षा काही चांगले आहे असे म्हटल्यामुळे जाहीर माफी )

आता फक्त सस्पेन्स हाच आहे की जाऊ बाई जोरात आहे तरी काय .. जुनी रेसिपी  नवीन प्लेट मध्ये की सर्वच नवीन ?. पुलाव का फोडणीचा भात ? मटणाचे कबाब का मटणसदृश सुरण कबाब?... हे प्रत्यक्ष आल्यावर ठरवावे लागेल . फक्त इतकेच सांगतो अपेक्षा ही आधीच्या चांगल्या काळाची बहिण असते  त्यामुळे जाऊ बाई जोरात .. जोरदार असेल असे अपेक्षित आहे 
आणि संक्रांतीला तीळ गुळ घ्या आणि गोड बोला असे म्हणत असल्यामुळे उगीच कटू मत व्यक्त करून कारले कशाला खायला घालू ..

तर गड्यानो मी उद्या जाणार जोरात आणि तुम्ही ...

जयदीप भोगले

Wednesday, January 12, 2011

इंतज़ार और तूफ़ान

जब  तूफ़ान  में  किसीका  इंतज़ार  होता  है 
तो  एक  पैगाम  भी  साहिल  बन  जाता  है 
ना  सफ़र  पता  है  ना  मंजील 
बस  पैगाम  का  सहारा  ही  नाव  का  किनारा  बन  जाता  है 

एक  तिनका  भी  किसी  के  प्यार  का 
       इंतज़ार  में  कश्ती  बन  जाता  है 
उसीसे  आती  है  तूफ़ान  से  लड़ने  की  उमीदे 
लहरों  का  सामना  भी  उसीसे  आसान  हो  जाता  है 


एक   नजर  के  खातिर  मीलो  पार  हो  जाते  है 
      जब  उनकी  आखों  में  प्यार  का  इकरार  नजर  आता  है 
      एक  ख़त  के  भरोसे  कट  सकती  है  जिंदगी 
      एक  ख़याल  मुलाक़ात  का  उनका  दामन  बन  जाता  है 

जब  कोई  ख़त  के  लिए  तड़पता  है 
उसके  जिंदगी  का  लम्हा  भी  तूफ़ान  बन  जाता  है 
इंतज़ार  होता  है  एक  लब्ज़  का 
उसका  ना  होना  क़यामत  बन  जाता  है 


जयदीप भोगले
२००५


Thursday, January 6, 2011

रसिकेंद्रासाठी आणि टी वी विश्वमित्रांसाठी आलेल्या अप्सरा ...






वाहिनी - झी मराठी
कार्यक्रम- एका पेक्षा एक - अप्सरा आली
वेळ- बुध गुरु - ९.३० रात्रौ
पाहावा की नाही - अवश्य



 नृत्य हा सर्वांनाच आवडीचा असा कलाप्रकार आणि त्या वर आधारित अनेक कार्यक्रमांचे आलेले पीक आपणाला परिचित आहेच . प्रत्येक वाहिनी हिंदी मराठी अगदी मल्याळी सुद्धा लावावी आणि आपल्याला कुठेना कुठे तरी झलक मिळेलच .. आता हे सादरीकरण किती भडक, किती तालबद्ध, आणि करणारी व्यक्ती यावर अवलंबून असते आणि आपला रिमोट याच्या दर्जावर आपले काम करत असतो म्हणजे काम आपण करतो तो तसे वागतो ..
झी मराठी वाहिनीने अतिशय उत्तम नृत्य दाखवून एका पेक्षा एक ( नावाला सार्थ ) असा कार्यक्रम गेले चार पर्व लोकांपर्यत आणला .. लोकांना कदाचित भार्गवी , आणि अमृता अजूनही आठवत असतील ..
आता आपल्याला या आठवत असतील तर आपल्या आठवणी पुसून टाकायला आणि त्यावर अजून हळुवार अशा अनुभवांची ( फक्त दर्शनीय ) अनुभूती करून द्यायला नऊ अप्सरा येत आहेत ..
त्या एक आठवड्यापूर्वीच आपल्यासमोर आल्या म्हणा पण काही विश्वामित्र जर इतर वाहिन्या बघण्यात गुंग असतील तर माझी प्रतिक्रिया त्यांच्या क्रीयाशिलातेसाठी कदाचित फायद्याची होईल .
एका पेक्षा एक- अप्सरा आली असे नाव घेऊन आलेल्या या तारकांच्या नृत्यास्पर्धेला पहिल्याच भागात प्रतिसाद मिळेल अशी खात्री झाली. 
फुलवा खामकर,मयूर वैद्य आणि दीपाली विचारे या प्रसिद्ध नृत्य दिग्दर्शक आपल्या कौशल्याचे आणि अनुभवाचे धडे या ललनांना देणार आहेत .. त्यामुळे सुंदर दिसणारी अप्सरा थिरकताना अजून किती खुलते हे काही वेगळे सांगायला नको .
आता या अप्सरा आहेत तरी कोण ? नेहा  पेंडसे  , गिरीजा  ओंक , मृण्मयी   देशपांडे , उर्मिला  कानेटकर , नेहा  जोशी , स्मिता  तांबे , आरती  सोलंकी  आणि   सोनाली  खरे  या अष्टललनासमवेत एक वादळ येत आहे ...एक सौंदर्याचा झंझावात येत आहे आणि तो म्हणजे नटरंगी नार ... सुरेखा पुणेकर ...

आता या नऊ ललना नौरासंपैकी आवडता आणि रसरशीत असा शृंगार रसाने नटलेला असा कार्यक्रम सादर करणार असतील तर लोकांच्या उड्या पडणार नाही तर नवलच ...

पण आता आपण बाकी गोष्टी जरी पहिल्या तर या सर्व ब-यापैकी चांगल्या नृत्य करणा-या आहेत, उत्तम दिसण-या आहेत आणि झी मराठी मालिकांच्या एक एक रत्न आहेत  ..

मध्यमवर्गीय भीती आणि अपुरे धाडस म्हणून कित्येक दिवस पुण्यात येऊन सुद्धा मी नटरंगी नार पहिला नव्हता .. पण सुरेखा पुणेकर यांना जेव्हा या शो मध्ये पहिले तर दिलखेचक म्हणजे काय  ..नयनबाण म्हणजे कसा असतो याचा  प्रत्यय मला आला .. आणि यावर दिपाली यांनी विचारलेला प्रश्न -- ' सुरेखाताई ( त्यांच्या)  आपण जेव्हा नाचता ,तेव्हा प्रत्यक व्यक्तीला आपण त्याला इशारा करता आहात, त्याच्या डोळ्यात पाहता आहात असे का वाटते ?' कदाचित इतकी उच्च प्रश्नार्थी दाद कदाचित कुणाला मिळते किवा कोणी दिली असेल ..

सचिन ये नेहमीप्रमाणे या कार्याक्रमचे प्रमुख आणि महागुरू आहेत . त्यांनी पाहिलेली चित्रपट सृष्टी त्यांचा अभ्यास, त्यांची शायरी हे सर्वच या नृत्यांगनाना एक मोलाचे मार्गदर्शन ठरत असले पाहिजे ..

आणि माझा आवडता एकदम कोकणस्थ टोमणे देणारा ( याला कुणीही जातीयवाद म्हणू नये ) पुष्कर श्रोत्री याचे सूत्रसंचालन करतो आहे .. त्यामुळे तबला पेटी आणि घुंगरू असे त्रिकुट असते तसेच 
नऊ नवतरुण आणि सुरेखा पुणेकर यांसारख्या चिरतरुण नृत्यांगना , यांचा ताल सांभाळणारे तीन दिग्दर्शक , पुष्कर श्रोती यांची चपखल सांगत ज्यावेळी झी मराठी सारख्या रंगमंचावर येत असेल तर सोने झाल्याशिवाय राहत नाही.

रसिकहो , म्हणूनच सांगतो , आपण त्याच त्याच बातम्या बघून कंटाळला असाल , एक धड मालिका नाही.. म्हणून चरफडत असाल , मुलांच्या कोडकौतुकाला विटला असाल तर काही अस्सल असे मनोरंजन घेऊन इंद्रपुरीतून नाही तर किमान मुंबपुरीतून आपल्यासाठी एका पेक्षा एक अप्सरा आल्या आहेत १०-१२  आठवडे येत राहतील .. पाहायला विसरू नका
दाद द्यायला विसरू नका

चक्षु चाणाक्ष 
जयदीप भोगले  

31 डिसेम्बर

  31 डिसेंबर मला भारी अजब वाटते  कधी मागच्या वर्षाचा कॅलिडोस्कोप   तर कधी नवीन वर्षाची दुर्बीण वाटते तिला पहिल्या भेटीची भाषा कळते नव्या काम...